مقدمه:

يكي از معيارهاي توسعه‌يافتگي و مولفه‌هاي اصلي رفاه اجتماعي در هر كشور يا اجتماعي، ميزان استفاده از بيمه‌هاي زندگي (بيمه‌هاي عمر) و مستمريها مي‌باشد و ضريب نفوذ اين بيمه‌ها شاخصي براي اندازه‌گيري آن است. از سوي ديگر، همانطور كه صندوق بين المللي پول نيز بيان كرده است، مولفه‌هاي اقتصادي لازمه توسعه پايدار اجتماعي است. رشد و توسعه اقتصادي در افزايش نرخ اشتغال، كاهش ميزان فقر، كنترل تورم و در نتيجه جلوگيري از كاهش يا از بين رفتن درآمدها براي اقشار كم درآمد، موثر است. و يكي از مهمترين راهكارهاي دسترسي به اين كاركردها، توسعه بيمه‌هاي زندگي مي‌باشد.

تاريخچه:

اگرچه، بيمه‌هاي عمر و مستمريها به شكل امروزي آن بعد از بيمه‌هاي دريايي و آتش سوزي پديد آمده‌اند، اما اشكال قديمي‌آن ريشه‌اي بسيار كهن دارد و زمان پيدايش آن نامعلوم است. بشر از گذشته‌هاي دور هميشه در اين فكر بوده كه خود را از نتايج اقتصادي مرگ‌هاي ناگهاني سنين جواني و همچنين عوارض ناشي از پيري حفظ كند. در يك نوشته روي پاپيروس كه در مصر كشف شده و مربوط به 4500 سال قبل مي‌باشد. مندرج است كه مومياگران مصري هر موقع كه يكي از كاركنان كارگاه‌هايشان فوت مي‌كرد، موظف بوده‌اند وارث آنها را مورد حمايت قرار دهند. در زمانهاي بسيار كهن، در برخي از شهرهاي بزرگ انجمنهايي تشكيل يافت كه در ازاي دريافت حق عضويت، هر عضوي كه فوت مي‌شد،  هزينه كفن و دفنش را تقبل كرده و غرامتي را نيز به بازماندگانش مي‌پرداخت. در قرون وسطي سنديكاهاي مختلف به كار بيمه‌گري عمر مشغول بودند و در مدارك و اسناد قرون وسطي اولين قراردادهاي مستمري مادام العمر به دست آمده است.

تا قرن هفدهم در كشورهاي اروپايي بيمه  عمر به صورت شرط بندي روي فوت شخص ثالث بين دو نفر كم و بيش مرسوم بود. اينگونه شرط بنديها به دليل مغايرت با اصول اخلاقي از طرف مقامات مذهبي و قضايي گهگاه ممنوع اعلام مي‌شد و همين عمر ساليان دراز موجب عقب‌ماندگي بيمه عمر شده بود. اما طي قرون هفدهم تا نوزدهم، با مساعي دانشمنداني مانند برنولي، دپارسيو و اويلر علم اكچوريال كه تلفيقي از احتمالات و محاسبات مالي بود، به وجود آمد. از آن پس بيمه عمر از صورت شرط بندي و برد و باخت درآمد و بر پايه محكم علمي ‌استوار گشت و متخصصين اين علم را اكچوئري ناميدند. محاسبات حق بيمه در بيمه‌هاي عمر بر اساس احتمالات مرگ و مير انجام مي‌گرفت كه پس از آن با وارد شدن نرخ بهره شكل پيچيده تري به خود گرفته است.

اولين بيمه‌نامه عمري كه به رسميت شناخته شد در زمان سلطنت اليزابت اول در لندن به سال 1583 صادر شد كه قراردادي را روي زندگي شخصي به نام ويليام گيبنس منعقد كرده بود. مدت اين بيمه‌نامه يك سال (12 ماه) و نرخ حق بيمه 8% سرمايه فوت آن بود. بيمه‌نامه با نام خدا شروع شده و در پايان آن، سلامت و طول عمر بيمه شده مسئلت گرديده بود. بيمه شده در آخرين روزهاي سال، فوت مي‌كند و پس از مجادلات بسيار، سرانجام دريافت كنندگان حق بيمه كه از تجار لندن بودند، به پرداخت سرمايه محكوم شدند. دعوا بر سر اين بود كه منظور سال قمري است يا سال شمسي، چون سال قمري 10 روز كمتر از سال شمسي است و گيبنس در خلال همان 10 روز فوت كرده بود، اگر مدت را يك سال قمري در نظر مي‌گرفتند، سرمايه قابل پرداخت نبود و در غير اين صورت بايستي پرداخت مي‌شد.

اولين شركت بيمه عمر در سال 1762 در انگلستان تاسيس شد و اولين بررسي علمي‌درباره بيمه‌هاي عمر در سال 1812 منتشر گرديد. از آن به بعد شركتها و موسسات بسياري به صورت سهامي‌يا تعاوني در كشورهاي اروپايي و امريكايي در زمينه توسعه بيمه‌هاي عمر پا به عرصه وجود گذاردند و به خصوص پس از جنگ جهاني دوم، توسعه بيمه‌هاي عمر و پرداخت مستمريها به مردم در اكثر كشورها به خصوص آمريكا و در سالهاي بعد در هند و آسياي شرقي سرعت گرفت.

بيمه عمر در ايران به وسيله نمايندگي يك شركت بيمه خارجي به نام ويكتوريا در سال 1314 آغاز گرديد و يك امضاي آن توسط نماينده در ايران و امضاي ديگر در مركز شركت واقع در برلين انجام مي‌شد. اين نمايندگي پس از يك سال فعاليت منحل شد و پورتفوي خود را كه شامل 150 بيمه‌نامه با مجموع چهارصد هزار ريال حق بيمه ساليانه و تعهد 8 ميليون ريالي بود به شركت سهامي ‌بيمه ايران كه تازه تاسيس شده بود، واگذار كرد. اولين بيمه‌نامه عمري كه توسط نمايندگي مزبور صادر شد، يك بيمه عمروپس انداز با سرمايه 600 ليره انگليسي و متعلق به يك تاجر تبريزي به نام جبار صالح نيا بود كه در انقضاي مدت از طرف شركت بيمه ايران به بيمه گذار پرداخت شد.

در ايران با توجه به آنكه از عمليات بيمه‌گري متجاوز از نيم قرن مي‌گذرد. بخصوص بعد از تأسيس شركت سهامي‌ايران در سال 1314، قاعدتاً مي‌بايست تاكنون بيمه عمر ترقي قابل توجهي نموده باشد. ولي مردم بنا به علل و عوامل مختلفي از تقاضاي آن استقبال ننمودند. در سال 1348 در سراسر ايران فقط 50 هزار نفر بيمه عمر بودند در ايران در سال 1348 از هر 610 نفر فقط يك نفر بيمه عمر بوده است، ولي از هر 9 نفر يك نفر حساب پس انداز داشته است و اين امر نشان مي‌دهد كه مردم به پس‌انداز بيش از بيمه عمر علاقه‌مندند.

مباني و تعاريف بيمه عمر پارسيان:

 بيمه‌نامه

بيمه‌نامه، سندي است بين بيمه‌گر و بيمه‌گذار كه بر اساس قانون بيمه مصوب در ارديبهشت ماه سال 1316 و پيشنهاد كتبي بيمه‌گذار (كه جزء لاينفك بيمه‌نامه مي‌باشد) تنظيم گرديده و مورد توافق طرفين مي‌باشد. آن قسمت از پيشنهاد كتبي بيمه‌گذار كه مورد قبول بيمه‌گر واقع نگرديده بايد به بيمه‌گذار قبل از صدور بيمه‌نامه اعلام گردد و موارد اعلام شده جزء تعهدات بيمه‌گر محسوب نمي‌گردد، در صورتيكه بيمه شده و بيمه‌گذار شخصي واحد نباشد، رضايت كتبي بيمه شده و در مورد بيمه شده ايكه اهميت قانوني نداشته باشد، موافقت ولي يا قيم او براي اعتبار  بيمه‌نامه، ضروري است و در غير اين صورت، بيمه‌نامه باطل است.

بيمه‌گر

بيمه‌گر، موسسه يا شركت بيمه‌اي است كه مشخصات آن در بيمه‌نامه قيد مي‌گردد و جبران خسارت و پرداخت غرامت ناشي از خطر موضوع بيمه را طبق شرايط مقرر در بيمه‌نامه به عهده مي‌گيرد.

 بيمه‌گذار

بيمه‌گذار، شخص حقيقي يا حقوقي است كه مشخصات وي در بيمه‌نامه قيد گرديده و عهده‌دار پرداخت حق بيمه است و به عنوان صاحب بيمه‌نامه در قبال بيمه‌گر شناخته مي‌شود.

  بيمه‌شده

بيمه شده، شخصي است كه احتمال تحقق خطر يا خطرات مشمول بيمه براي او موجب انعقاد بيمه‌نامه گرديده و حوادث فوت يا حيات او موضوع قرارداد بيمه است و سن، وضع سلامتي و شغل او اساس محاسبه حق بيمه را تشكيل مي‌دهد.

 استفاده كننده يا ذينفع

شخص يا اشخاص حقيقي و حقوقي هستند كه بيمه‌نامه به نفع آنها منعقد شده و مشخصات آنان در بيمه‌نامه ذكر گرديده است و در حقيقت منافع مادي حاصل از بيمه‌نامه براي آنان پيش‌بيني گرديده است.

  حق‌بيمه

حق بيمه، وجهي است كه بيمه‌گذار در مقابل تعهدات بيمه‌گر مي‌پردازد. و در بيمه‌هاي عمر اشكال مختلفي براي پرداخت آن اعم از يكجا، سالانه، و اقساط ماهانه، سه‌ماهه و شش‌ماهه وجود دارد. در همه انواع بيمه‌ها، پرداخت حق بيمه شرط لازم براي جاري شدن تعهدات بيمه‌گر است و در واقع بدون پرداخت حق بيمه، تعهدي براي بيمه‌گر وجود ندارد و بيمه‌نامه از درجه اعتبار ساقط است.

 سرمايه بيمه

سرمايه، وجهي است كه به عنوان منافع، در بيمه‌نامه به طور كامل مشخص شده و به اقتضاي تحقق ريسكي كه در آن پيش‌بيني‌شده، اعم از فوت يا حيات، پرداخت مي‌شود. سرمايه ‌بيمه عمر يا مستمري ممكن است به شكلهاي مختلفي مانند ثابت، افزايشي يا تابعي از حق بيمه، تعيين و تعريف شود.

ريسك هاي مرتبط:

اصولا بيمه‌هاي عمر و مستمريها دو نوع ريسك كلي را در زندگي انسان پوشش مي‌دهند.

فوت ناگهاني و غيرمنتظره (ريسك فوت): 

اين ريسك مخصوصاً در مورد فوت سرپرست و نان آور خانواده از اهميت خاصي برخوردار است. در بسياري از خانواده ها، حيات اقتصادي خانواده به وجود نان آور آن وابسته است و با فوت ناگهاني او اعضاي ديگر، از حمايت مادي و معنوي وي محروم مي‌شوند، درآمدهاي حاصل از فعاليت و كسب و كار  وي قطع مي‌شود و خانواده تحت شرايط و آسيبهاي سخت اقتصادي و به طبع آن اجتماعي قرار مي‌گيرند. 

طول عمر بيش از حد انتظار (ريسك حيات):

 در مقابل خطر فوت اين خطر قرار دارد كه در آن فرد و خانواده، در اثر طول عمر بسيار زياد وي در شرايط سخت اقتصادي و اجتماعي قرار مي‌گيرند. دليل اين امر آن است كه با افزايش سن و رسيدن دوران بازنشستگي و كهولت سن، درآمد افراد كاهش مي‌يابد و در مقابل، هزينه هاي او نيز به دليل افزايش هزينه هاي درماني ناشي از بيماريها و مشكلات پيري با افزايش روبروست.

براي پوشش دادن به اين ريسكها، اصولا سه نوع بيمه عمر وجود دارد:

         بيمه عمر به شرط فوت (با پوشش فوت)

         بيمه عمر به شرط حيات (با پوشش حيات)

         بيمه عمر به شرط فوت و حيات (با پوشش توام فوت و حيات يا مختلط).

به عبارت ديگر، تمامي ‌انواع بيمه‌هاي عمر در جهان، در يكي از اين 3 طبقه قرار مي‌گيرند. در بيمه‌نامه‌هاي با پوشش فوت، بيمه گر تنها در صورت فوت بيمه شده، منافع بيمه را پرداخت مي‌نمايد و در قبال زنده بودن فرد تعهدي ندارد. در بيمه‌نامه‌هاي با پوشش حيات، بيمه گر تنها در صورت حيات بيمه شده در موعد مقرر، منافع بيمه‌نامه را مي‌پردازد و تعهدي در قبال فوت وي ندارد! به عبارت ديگر، در اين بيمه‌ها انجام تعهدات بيمه‌گر موكول به حيات بيمه شده در موعد معين است. و بالاخره، بيمه‌هاي با پوشش توام فوت و حيات، بيمه گر در هر دو صورت متعهد به پرداخت منافع تعيين شده در بيمه‌نامه مي‌باشد. در اين بيمه‌نامه‌ها كه به بيمه‌هاي مختلط نيز موسومند، در صورت فوت بيمه شده، بيمه گر منافع را پرداخت مي‌كند، در غير اين صورت اگر بيمه شده تا آخر دوره قرارداد، زنده بماند، باز هم بيمه گر متعهد به پرداخت منافع است.

بيمه‌هاي پس‌اندازي: در بيمه‌هاي عمري كه به صورت مطلق يا مختلط، پوشش حيات ارائه مي‌شوند اين امر را با جمع‌آوري يك پس‌انداز از محل حق‌بيمه‌ها انجام مي‌دهند كه با پايان مدت بيمه، به بيمه‌شده يا بيمه‌گذار پرداخت مي‌شود. به همين دليل به اين بيمه‌ها، بيمه‌هاي پس‌اندازي نيز اطلاق مي‌شود.

مزاياي مهم بيمه هاي عمر پارسيان:

تعريف كلي بيمه هاي عمرپارسيان:

بيمه عمر يا بيمه زندگي، قراردادي است كه به موجب آن شركت بيمه متعهد مي‌شود تا در صورت فوت و يا حيات شخص بيمه شده مبلغي را بصورت يكجا يا مستمري به استفاده كننده از بيمه‌نامه بپردازد. خطر فوت در بيمه‌هاي عمر، به هر علت شامل فوت ناشي از انواع بيماريها و يا حوادث بوده و فقط فوتهاي ناشي از جنگ و يا خودكشي را بصورت استثناء در نظر گرفته و تحت ضوابط مشخصي تحت پوشش قرار مي‌دهد.

مزاياي مهم بيمه‌هاي عمر پارسيان:

بيمه‌هاي عمر و مستمري چهار دسته از نيازمنديها را مرتفع مي‌سازند:

      تامين خطرات ناشي از فوت

      تامين مستمري در دوران بازنشستگي

      تامين در مقابل حوادث و از كار افتادگي

      پس انداز و تشكيل سرمايه

با توجه به شرايطي كه افراد و خانواده‌ها ممكن است در اثر فوت نان‌آور يا رسيدن وي به سن بازنشستگي، متحمل شوند، كاربردهاي بيمه‌هاي عمر به صورت زير بر‌شمرده مي‌شود:

تامين هزينه‌هاي فوت:

به طور كلي با فوت سرپرست خانواده، تعهدات تازه‌اي براي بازماندگان، اعم از هزينه تدفين و مراسم به خاكسپاري، هزينه‌هاي درماني و بيمارستاني بيماري احتمالي متوفي، پرداخت قروض، صورتحسابهاي جاري، مالياتهاي سنگين بر دارايي و غيره از مواردي است كه مي‌توان با تهيه بيمه‌عمر و پوشش فوت، آنها را تامين كرد.

تامين مستمري براي بازماندگان پس از فوت: 

با فوت سرپرست خانوار، بازماندگان، نيازمند يك مقرري ماهانه يا مستمر هستند تا هزينه‌هاي جاري و روزانه خود را تامين كنند. به خصوص وجود فرزندان كمتر از 18 سال، عدم اشتغال همسر بيوه، وجود افراد پير يا معلول و نيازمند نگهداري و تعداد فرزندان دختر  از عواملي هستند كه نياز به وجود مستمري را بعد از فوت فرد در خانواده، تشديد مي‌كنند. به عنوان مثال، برقراري يك مستمري هرچند ناچيز، براي همسري كه مجبور به ادامه زندگي در منزل فرزندان است، اثر بسيار مثبتي در زندگي و شرايط حيات وي خواهد داشت.

تامين اقساط وامها و ديون: 

اغلب افراد در طول حيات خود، وامهايي را از موسسات و بانكها به خصوص براي خريد يا تامين مسكن، دريافت مي‌كنند كه تا پرداخت كامل اقساط در رهن بانك خواهد بود، و با فوت فرد، بقيه اقساط را بازماندگان بايد بپردازند كه در صورت عدم تحقق آن، ممكن است آن دارايي يا خانه مصادره شود كه با وجود بيمه‌هاي عمر اين تهديد جدي مرتفع خواهد شد.

تامين هزينه تحصيلات :

سرمايه ديگري كه با فوت سرپرست خانوار، ممكن است مورد نياز باشد، تامين هزينه تحصيل فرزندان به خصوص در دروره‌هاي عالي است و بيمه عمر مي‌تواند سرمايه‌هايي را در دوره‌هاي معين در اختيار فرزندان قرار مي‌دهد.

تامين سرمايه براي مقاصد خاص :

اشخاصي كه قصد دارند پس از فوت وجوهي از ماترك خود را براي امور خيريه مانند تاسيس درمانگاه، مدرسه، مسجد و يا رفع نياز مستمندان، اختصاص دهند، مي‌توانند با استفاده از بيمه عمر اين كار را به انجام برسانند و بيمه‌گر پس از فوت وي، سرمايه مقرر را يكجا يا به دفعات در اختيار موسسه يا اشخاص تعيين‌شده قرار دهد.

تامين برخي نارساييها در كسب و كار :

بيمه‌هاي عمر با تامين سرمايه مي‌توانند برخي از زيانهاي پيش‌بيني نشده يك موسسه را در صورت فوت مدير يا برخي متخصصين كليدي آن مرتفع سازد. همچنين بيمه عمر كاربرد وسيعي در رفع مشكلات يك شريك ناشي از فوت شريك ديگر، و پرداخت سهم او به وراث دارد.

تامين مستمري بازنشستگي: 

در صورتي كه شخص، تا سن بازنشستگي زنده باشد، نيازمند درآمدي ترجيحا به صورت مستمري مي‌باشد تا بتواند نيازهاي مالي خود مانند هزينه رو به افزايش درمان بيماريها را در دوران كهولت سن مرتفع سازد. علاوه بر آن در كشورمان به دليل وجود برخي مولفه هاي فرهنگي در خانواده‌ها، پس از تحصيل و ازدواج فرزندان و تشكيل خانواده و مراودات جديد، هزينه‌هاي افراد مسن و بازنشسته نه تنها كاهش نيافته بلكه با افزايش نيز روبرو مي‌شود. در چنين شرايطي فرد بازنشسته و خانواده‌اش نيازمند حمايت مالي بيشتري هستند.

تامين آتيه فرزندان: 

در بسياري موارد، والدين ممكن است بخواهند براي آتيه فرزندان خود، برنامه‌ريزي كنند. معمولا پدر و مادري كه خود در سن 30 الي 40 سال قرار دارند، و فرزندانشان در سنين 5 الي 10 سال هستند، در 15 الي 20 سال آينده، به يكباره با هزينه‌هايي روبرو خواهند شد كه تقريبا با دوره بازنشستگي خودشان همزمان است. در آن زمان پسر خانواده نيازمند تامين هزينه‌هاي تحصيلات دانشگاهي، سرمايه‌اي براي شروع كسب‌و‌كار، مبلغ قابل توجهي براي ازدواج و شروع زندگي زناشويي و حتي تامين هزينه‌هاي اوليه زندگي مشترك و مهريه خواهد بود و از سوي ديگر دختر خانواده نيز علاوه بر هزينه تحصيل، هزينه زيادي را براي تامين جهيزيه نيازمند است. تمامي‌اين هزينه‌ها كه به عنوان آتيه فرزندان به عهده خانواده هستند، با خريد بيمه‌هاي عمر پس‌اندازي (با پوشش حيات) به صورت تدريجي، قابل پرداخت است.

پس‌انداز با قاعده و سرمايه‌گذاري منظم مبالغ اندك: 

معمولا اغلب خانوارها، به خصوص طبقه متوسط به بالا، متوسط و متوسط به پايين، پس‌اندازهاي ماهانه‌اي دارند كه به خودي خود نمي‌توان از آنها براي خريد يك دارايي با هزينه‌هاي هنگفت مانند مسكن، اتومبيل يا زمين استفاده كرد. به علاوه بسياري از موسسات مالي و بانكها نيز برنامه‌اي براي جذب اين مبالغ اندك به صورت بلند مدت ندارند. از سوي ديگر جمع‌آوري اين وجوه توسط خود شخص نيز، مستمر نيست و چه بسا دستخوش وسوسه‌هاي گوناگون قرار گرفته و خرج مي‌شود. به همين دليل بسياري از افراد، پس‌انداز اجباري و مطمئن را به پس‌انداز آزاد و نامرتب ترجيح مي‌دهند و بيمه‌هاي عمر يكي از بهترين روشهايي است كه اين وجوه را به شكل كارا و با استفاده از سود مركب براي فرد، پس‌انداز و سرمايه‌گذاري مي‌كند.

كارايي در سبد هزينه‌هاي خانوار :

معمولا موسسات بيمه براي جمع آوري حق بيمه در سررسيدهاي معين، مشتريان و بيمه گذاران را مطلع مي‌كنند و اين امر موجب مي‌شود بيمه گذاران اين وجوه را از درآمد خود كنار بگذارند. وجوهي كه در غير اين صورت احتمالا صرف خريد كالاهاي غير ضروري يا صرفا مصرفي مي‌شود.

 انواع بيمه هاي عمر پارسيان

بيمه‌نامه‌هاي عمر براساس شرط بيمه (فوت يا حيات بيمه شده) و چگونگي پرداخت سرمايه بيمه توسط شركت بيمه (يكجا يا مستمر) و جنبه تاميني و پس اندازي به انواع مختلفي تقسيم مي گردند. از جمله بيمه نامه هايي كه توسط شركت بيمه پارسيان ارائه مي شود مي‌توان به بيمه‌نامه عمر و سرمايه‌گذاري، بيمه‌نامه عمر ساده زماني و بيمه عمر مانده بدهكار اشاره نمود كه به صورت انفرادي و گروهي ارائه مي شود.

بيمه عمر ساده
ما همواره نگران وضعيت خانواده خود هستيم و براي بهبود شرايط زندگي آنها تلاش مي‌كنيم. مطمئنا زندگي بدون بيم و هراس لذت بيشتري خواهد داشت، اما خطرات و حوادث، بخش جدايي ناپذير زندگي ماست. پس بايد براي.......
ادامه مطلب

بيمه عمر مانده بدهكار
شايد همواره نگران وامهايي باشيد كه براي رفع مشكلات مالي خود دريافت كرده‌ايد زيرا اين وامها براي شما تعهدات طولاني مدتي ايجاد مي‌كنند و نگران اين موضوع هستيد كه در صورت فوت شما اين تعهدات به خانواده منتقل .......
ادامه مطلب

بيمه عمر و سرمايه گذاري
آيا تا بحال براي تامين مالي ايام بازنشستگي فكر كرده‌ايد؟ آيا مايل نيستيد علاوه بر حقوق بازنسشتگي و پاداشهاي پايان خدمت، سرمايه يا مستمري به عنوان مكمل آن داشته باشيد؟ براي تامين آتيه فرزندانتان و فراهم آوردن سرمايه‌اي مناسب براي  .......
ادامه مطلب

بيمه عمر و سرمايه‌گذاري-طرح خانواده
بيمه جامع خانواده پارسيان با هدف ارائه پوشش‌هاي بيمه‌اي به اعضاي خانواده در قالب يك بيمه‌نامه جامع، و فراهم آوردن امكان سرمايه‌گذاري مدون مبالغ خرد پرداختي شما ايجاد شده است. در اين طرح .......
ادامه مطلب

 بيمه عمرو وسرمايه گذاري-طرح سنوات كاركنان

 بيمه‌نامه عمرو سرمايه‌گذاري-طرح ويژه كودكان